Η Νορβηγία επιστρέφει στο Μουντιάλ μετά από 27 χρόνια και στέλνει μήνυμα στην Ευρώπη
Μετά από 27 χρόνια, η Νορβηγία επιστρέφει σε Παγκόσμιο Κύπελλο, χτίζοντας μια ομάδα που συνδυάζει ταλέντο, τακτική και αστείρευτο πάθος.
Μετά το εντυπωσιακό 4-1 επί της Εσθονίας την Πέμπτη και το ακόμη πιο εντυπωσιακό 4-1 κόντρα στην Ιταλία την Κυριακή, η Νορβηγία σφράγισε και επίσημα την επιστροφή της σε Παγκόσμιο Κύπελλο για πρώτη φορά από το 1998. Κι όμως, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2025 για να δούμε μια ομάδα που διαθέτει τον Έρλινγκ Χάαλαντ και τον Μάρτιν Όντεγκααρντ να προκρίνεται ξανά στη μεγάλη διοργάνωση.
Λίγοι από τους σημερινούς διεθνείς είχαν καν γεννηθεί όταν το 1998 η Νορβηγία νικούσε 2-1 τη Βραζιλία στη Μασσαλία. Ο προπονητής Στάλε Σόλμπακεν, τότε μέσος στην περίφημη και συχνά επικρινόμενη για τον κυνισμό της ομάδα του Έγκιλ Όλσεν, ξέρει καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει να εκπροσωπείς τη χώρα σου στη μεγαλύτερη σκηνή του ποδοσφαίρου. Και έχει δώσει στη σύγχρονη Νορβηγία μια εντελώς δική της ταυτότητα.
«Το ποδόσφαιρο έχει αλλάξει πολύ από τότε, αλλά αυτή η γενιά έχει το ίδιο πάθος και την ίδια δίψα που είχαμε κι εμείς», δήλωσε ο Σόλμπακεν στο ESPN. «Μπορείς να μιλάς για τακτικές όσο θέλεις, αλλά χωρίς ομαδικό πνεύμα δεν πας πουθενά».
Το ξέσπασμα στο Nations League άνοιξε τον δρόμο για το Μουντιάλ
Μετά από χρόνια στασιμότητας από την εμφάνιση στο Euro 2000, η αλλαγή για τη Νορβηγία ξεκίνησε απρόσμενα στο Nations League πέρυσι το φθινόπωρο. Παρά το βαρύ 5-1 από την Αυστρία στο Λιντς τον Οκτώβριο του 2024, η ομάδα αντέδρασε εντυπωσιακά, έκανε δύο συνεχόμενες νίκες και κατέκτησε την πρώτη θέση, εξασφαλίζοντας άνοδο στη League A.
Αυτό το ψυχολογικό restart άλλαξε πλήρως τη δυναμική της ομάδας. Από εκείνο το βράδυ, η Νορβηγία με αρχηγό τον σταρ της Άρσεναλ, Μάρτιν Όντεγκααρντ, «τρέχει» 11 σερί νίκες σε επίσημα παιχνίδια, ανάμεσα σε αυτές το επιβλητικό 3-0 επί της Ιταλίας τον Ιούνιο, το 5-0 επί του Ισραήλ και το… εξωπραγματικό 11-1 κόντρα στη Μολδαβία.
Ο τεχνικός του Ισραήλ, Ραν Μπεν-Σιμόν, είχε μάλιστα δηλώσει μετά την ήττα της ομάδας του: «Πιστεύω πως η Νορβηγία είναι μία από τις δύο καλύτερες ομάδες στην Ευρώπη μαζί με την Ισπανία». Μια δήλωση που τότε ακουγόταν υπερβολική, αλλά μοιάζει όλο και πιο αληθινή.
Η τακτική επανάσταση του Σόλμπακεν
Παρότι τα φώτα πέφτουν συνήθως πάνω στον Χάαλαντ και τον Όντεγκααρντ, η πραγματική τομή του Σόλμπακεν είναι καθαρά δομική. Η Νορβηγία δεν επιτίθεται απλώς περισσότερο, επιτίθεται πιο έξυπνα.
Με ένα ευέλικτο 4-3-3 / 4-2-3-1 που μετατρέπεται σε «διαμάντι» στην πίεση, με κυκλοφορία που προσκαλεί την αντίπαλη πίεση για να χτυπήσει σε transition, αλλά και με επιμονή στη γενναία ανάπτυξη με την μπάλα, η Νορβηγία έχει γίνει μια οργανωμένη «μηχανή».
Στο αμυντικό κομμάτι, με ηγέτες τους Άγερ και Χέγκεμ, έχει συμμαζέψει πλήρως μια ομάδα που παλαιότερα δεχόταν φτηνά γκολ. Αντί για κατά μέτωπο μονομαχίες, η έμφαση δίνεται στις αποστάσεις και στις σωστές παρεμβάσεις.
Στο κέντρο, ο Σάντερ Μπέργκε, σε εξαιρετική φόρμα στη Φούλαμ, αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι σημαίνει «σταθερότητα» στο νέο αυτό μοντέλο παιχνιδιού.
Χάαλαντ: το τέλειο παράδειγμα της φιλοσοφίας «η ομάδα πάνω απ’ όλα»
Ο επιθετικός της Μάντσεστερ Σίτι έχει 16 γκολ σε 8 ματς στα προκριματικά, νούμερα που τρομάζουν. Κι όμως, αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο τον Σόλμπακεν δεν είναι τα γκολ, αλλά η δουλειά χωρίς την μπάλα. Η πίεση, τα τρεξίματα που ανοίγουν χώρους για Όντεγκααρντ και Νούσα, η προσαρμογή στο πλάνο χωρίς ίχνος εγωισμού.
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Σόλμπακεν, το μυστικό κρύβεται σε μία λέξη: «Αποστάσεις. Αν δεν λειτουργούν σωστά, χάνονται οι γραμμές στην άμυνα κι εξαφανίζονται οι επιλογές στην επίθεση».
Το «τέλειο μέτρημα» των αποστάσεων επιτρέπει στον Όντεγκααρντ να βρίσκει γωνίες πάσας που άλλοι δεν βλέπουν, στον Χάαλαντ να «σκίζει» άμυνες με τρεξίματα και στην άμυνα να παραμένει σταθερή χωρίς να οπισθοχωρεί.
Και τώρα;
Ο προπονητής που κάποτε χαρακτηριζόταν υπερβολικά «εμμονικός» με τη δομή και τις επαναλήψεις, πράγματα που θεωρητικά ταιριάζουν περισσότερο στο επίπεδο συλλόγων παρά εθνικών ομάδων, έχει φτιάξει μια Νορβηγία που ζει από την οργάνωση αλλά στηρίζεται στο πάθος.
«Είμαστε ένα κράμα δύναμης και τεχνικής», είπε μετά το 4-1 επί της Ιταλίας. «Μην ξεχνάτε: απόψε παίξαμε χωρίς τον Όντεγκααρντ. Επιλέξαμε δύο χαφ με πολλή δουλειά αλλά και ποιότητα. Κανείς δεν προχωράει στηριζόμενος μόνο σε ένα στοιχείο».
Μετά από 27 χρόνια αναμονής, η επιστροφή στα τελικά ενός Μουντιάλ δεν φέρνει θριαμβολογία. Φέρνει ανακούφιση. Και για τον Σόλμπακεν, αυτό είναι μόνο η αρχή.